КЫС КИЖИ КАНДЫГ УЖУРЛАРНЫ ЫЯАП САГЫЫРЫЛ?
Кыс кижиниң аажы-чаңында үнелиг чуул--ооң биче сеткилдии. Улуургаан черле ажыы чок: чеже-даа угаанныг, чараш мага-боттуг, шевергин арын-шырайлыг болзуңза, биче сеткилдиг бол. Адыыргак, сыңзыг кижи хүндүткел чок.
Чашпаа чорук чаржынчыг, макталга чаңчыгары чөгенчиг. Олардан ойталап чор.
Кезээде эвилең-ээлдек чор, эвилең чорук кыс кижиниң чон аразынче "кирериниң" дүлгүүрү.
Кайы-хамаанчок черге хидиледир каттырган херээ чок. Улус аразынга хөлүн эрттир каткызы былырааш, "суук каткылыг" кыс кижини чон хүндүлевес боор.
Кадыг-бергеге, чидиригде быжыг туруштуг, бай шыдалдыг, чедимчелиг аас-кежиктиг чуртталгада биче сеткилдииң көргүс.
Чараш мен дээш адыыргава, бодун тогдунар чорук эки чүвеге чедирбес.
Аас багын, хоп-нүгүлдү дыңнаан, сүрген херээ чок, адааргак чоруктан төрүттүнген кем (аарыг)-дыр.
Изигленип, бодуңну холга тудуп шыдавайн, хоранныг сөстер сүрүп, маңнаар болзуңза, бодуңга-ла уржук халдатканың ол.
База бир "хоран"- хүннээчел чорук болгаш адаан-демисел. Кажан-даа чүрээңни олар-биле хораннава.
Бодамчалыг болгаш оваарымчалыг бол. Бүгү-ле кылыр ажылыңны эгезинден төнчүзүнге дээр хынамчалыг,базым санын планнап өөрен.
Хөлес амыдыралга чаңчыкпа, ажылгыр бол. Хөлестеп чыткан ажыы черле чок. Кыс кижи шалыпкын-кежээ болур. Чалгаа кыстың чанынга душтук оол ызырынмас.
Өске улустуң бай чуртталгазынга, акша-төгериинге, аас-кежиктиг чуртталгазынга адааргава, сен база амыдыралда аас-кежииңни төлептии-биле тургузуп шыдаар сен. Адааргал кижиниң эң-не чаржынчыг чүдек талазы, кижиниң арыг чараш адын бужартадыр хоран, човаг.
Каас-коя халас амыдырал сүрүп, алдын-мөңгүнге ат-алдарың орнава. Сеткил каазын бодап чор.
"Кыстың бүдүжү" деп номдан.